Bespreking van een examenopgave – de Camping

Op onze website willen we enkele opgaven uit het coöperatie-mbo-examen van voorjaar 2022 bespreken, met toestemming van de Coöperatie om deze opgaven te publiceren. Een bespreking heeft dan enkele aandachtspunten:

• Is het een goede opgave voor een examen rekenen mbo?
• Wat kun je er verder mee in je onderwijs?

Vandaag kijken we naar ‘De Camping’. De afbeelding komt uit het examen zoals dit voorjaar 2022 is voorgelegd.

Klik voor uitvergroting

Bespreking

Een plattegrond van een camping is in deze opgave uitgangspunt voor een vraag uit het domein Oriëntatie in de twee -en drie dimensionale wereld. De plattegrond is een voorbeeld van een twee dimensionale voorstelling van een drie dimensionale situatie.
Naast de voorstelling is er ook sprake van een legenda voor de genummerde objecten en een prijslijst die in deze opgave geen rol speelt. In de vraagstelling speelt het betekenis geven aan een meetkundige beschrijving ‘zo dicht mogelijk’ de hoofdrol. Gaat het om hemelsbreed of om over de weg? Het lijkt logischer om na te moeten denken over hoe je in het echt moet lopen om bij bijvoorbeeld de toiletten te komen. Voor een ervaren campingbezoeker is het duidelijk dat de bruine lijn het voetpad is. (Is dat voor iedereen duidelijk?) Een precieze manier om de vraag te beantwoorden door middel van een meting lijkt niet de bedoeling, dus een vaststelling op het oog bijvoorbeeld no. 33 (toiletten) en no 43.(zwembad, kantine) zou de werkwijze moeten zijn. In dat geval leent de opgave zich niet voor meerdere aanpakken, is er geen niveauverschil aangebracht in mogelijk denk- en handelingsstrategieën. De student hoeft zijn antwoord niet te verantwoorden, waardoor de mogelijke denkwijze ook niet boven tafel komt.
De context van de camping is zeker bij de gemiddelde mbo student niet betekenisvol. De vraag die bij de keuze van dit soort contexten gesteld moet worden: is dit maatschappelijk relevante kennis of gaat het om zogenaamd systeemkennis (specialistische kennis)?

Een uitwerking op papier:

Het valt op dat diverse studenten in de plattegrond specifieke plekken omcirkelen, pijltjes er bij zetten, e.d.

Onderwijs maken bij deze opgave

In de rekenles is vanuit deze opgave het zinvol om aandacht te geven aan dit soort afbeeldingen waarop de drie dimensionale wereld wordt weergegeven. Vragen zoals, ‘wat zie je op deze afbeelding? Wat is duidelijk en wat niet? Wat kun je met deze afbeelding in de hand? Hoe vind je je weg naar plaats bijv. 64?, of naar de toiletten? Verder is de meetkundetaal met woorden als dichtbij en veraf, rechts van de …, om de bocht, .. kortom beschrijvingstaal van beweging door een ruimte. Een mooie activiteit is om studenten zelf de route te laten tekenen van de ingang van de school naar het lokaal waar ze zitten.

Bespreking door Fokke Munk